Reforzos aéreos e das franxas na loita contra os incendios

O Consello da Xunta aprobou un convenio destinado á limpeza de franxas secundarias de protección contra incendios, cun orzamento global de 100 millóns de euros para catro anos, co obxectivo de reforzar a prevención do lume nos municipios galegos.

Porén, esta iniciativa non contou co apoio da Federación Galega de Municipios e Provincias (Fegamp), que rexeitou a proposta por unha marxe do 60%. O presidente da Xunta, Alfonso Rueda, lamentou este martes esta decisión, ao considerar que a ausencia dun “convenio paraugas” con Seaga e a Fegamp complica o proceso, obrigando agora a que cada concello teña que adherirse individualmente se quere acceder a estas axudas.

A conselleira do Medio Rural, María José Gómez, tamén expresou tras o Consello a súa crítica á postura da Fegamp, acusando á entidade de comunicar o seu rexeitamento nun momento clave, cando xa se está “en tempo de desconto” para pechar o acordo. Segundo explicou, este atraso pode dificultar de maneira significativa a contratación de persoal e empresas encargadas de inspeccionar e limpar as franxas antes do 31 de maio, prazo no que estas deben estar totalmente acondicionadas. Para a conselleira, este posicionamento responde a motivacións “de índole política”, e non técnicas, dada a importancia do labor preventivo que se pretende fortalecer.

Paralelamente, e tamén no marco do reforzo das políticas de prevención e loita contra os incendios forestais, Alfonso Rueda anunciou a contratación de dous avións de carga en terra, que se sumarán ao dispositivo aéreo da Xunta para as anualidades de 2026, 2027 e 2028. O investimento previsto é de máis de 3,9 millóns de euros, ampliables ata 5,49 millóns mediante unha posible prórroga dun ano e outras modificacións. Estes novos medios permitirán dispoñer de dúas aeronaves adicionais durante 840 días de servizo, acumulando un total de 1.120 horas de voo dedicadas a tarefas de extinción e outras accións relacionadas coa defensa fronte aos lumes.

Coa incorporación destes dous avións, o dispositivo da Xunta contará xa con oito avións de carga en terra, dentro dun total de 22 medios aéreos propios, que superarán os 30 ao sumar os recursos do Estado. A administración destaca que a complexa orografía galega e a diversidade dos incendios fai imprescindible dispoñer de medios variados, capaces tanto de lanzar axentes extintores como de realizar tarefas de vixilancia e coordinación doutras aeronaves. A Consellería do Medio Rural incrementará o seu investimento no 2026 para tarefas de prevención e extinción de lumes, ”cun orzamento de máis de 116 millóns de euros”, subliñou Rueda para reafirmar o compromiso da Xunta.

Máis apoio para a rehabilitación e para adaptar locais como pisos

Tamén, o presidente da Xunta avanzou un novo plan para reforzar a oferta de vivenda nos municipios galegos de menos de 5.000 habitantes mediante axudas para rehabilitar casas e transformar locais baleiros en fogares.

O programa, aprobado polo Consello, contará cun orzamento total de 5 millóns de euros ata 2027, dos que 3 millóns se reservarán para a convocatoria de 2026. As achegas poderán acadar 30.000 euros por actuación e cubrir ata o 75 % do custo das obras. O obxectivo é “impulsar a vida nestes concellos facilitando a rehabilitación, finalización de inmobles inacabados e o cambio de uso de locais e entreplantas para convertelos en vivenda habitual ou destinada a alugueiro” a prezo taxado durante un mínimo de cinco anos.

As actuacións incluirán melloras de accesibilidade, conservación, eficiencia enerxética e medidas contra o gas radón, así como gastos profesionais, proxectos técnicos e taxas administrativas debidamente xustificadas. Ademais, a Xunta autorizou unha nova dotación de 11,4 millóns de euros para o Bono alugueiro mocidade en 2025, destinada a atender solicitudes en lista de agarda sen abrir unha nova convocatoria.

Esta partida súmase aos case 13 millóns xa executados en 2024, elevando o orzamento total a máis de 24 millóns. O Goberno galego calcula que poderá conceder entre 1.900 e 2.000 axudas adicionais, que se engadirán ás 2.353 xa outorgadas, nun ano no que se rexistraron 7.804 solicitudes.

Críticas a Madrid polo viogén e a folga de médicos

Na rolda de prensa posterior ao Consello, Alfonso Rueda, considerou “absolutamente lóxico” que a Unidade de Policía Adscrita (UPA), actualmente con menos efectivos, non poida asumir a protección das vítimas de violencia de xénero. Lembrou que o conselleiro de Presidencia xa advertira que, sen avances na renovación do convenio co Estado, a UPA deixará de prestar funcións que non sexan autonómicas. Rueda denunciou a perda de persoal nos últimos anos e subliñou que Galicia é a única comunidade integrada no sistema Vioxén desde 2016, cando a unidade contaba con máis efectivos. A respecto da folga de médicos, Rueda criticou a “soberbia” do Ministeiro de Sanidad por non negociar a folga médica, e alertou da paralización de “numerosos procesos asistenciais.”

Bolsas de 1.500 euros para estudantes no plan Retorna Talento

O Goberno galego lanzará unha nova edición do programa Retorna Talento FP, dotado con 1,8 millóns e bolsas de 15.000 euros por estudante, un 25% máis. A iniciativa permitirá cursar ata seis ciclos de FP Dual Intensiva e busca que 120 galegos do exterior regresen para formarse en Galicia entre os cursos 2026/27 e 2028/29. Nesta convocatoria inclúese por primeira vez a titulación de Ciclo superior de Automoción.

Acordos co Centro Ramón Piñeiro no eido da lingua

A Xunta aprobou a sinatura de tres convenios coas universidades de Santiago, A Coruña e Vigo para reforzar a súa colaboración co Centro Ramón Piñeiro para a Investigación en Humanidades entre 2026 e 2029. O Goberno galego achegará 754.000 euros para apoiar accións no ámbito lingüístico. Esta cooperación está vixente desde 1995.

Autorizada a planta de combustíbeis en Sarria (Lugo)

O Consello da Xunta concedeu a Autorización Ambiental Integrada a Votorantim Cementos para construír en Sarria unha planta de produción de combustibles sólidos recuperados a partir de residuos non reciclables. A resolución publicarase no DOG e permitirá avanzar na tramitación administrativa. Medio Ambiente conclúe a avaliación ambiental, tras emitir en agosto unha DIA favorable.

Ampliada a prórroga a Jealsa Foods en Boiro ata o 2067

A Consellería do Mar, a través de Portos de Galicia, aprobou unha prórroga excepcional da concesión de Jealsa Foods no porto de Bodión (Boiro), pola súa relevancia económica. O Consello da Xunta avalou a modificación, que estende a vixencia da concesión ata 75 anos, o máximo legal, garantindo a continuidade da conserveira no emprazamento ata 2067.