Ecos do “Me Too” de Navia

Mulleres da Escola de Arte Dramática queren facerse oír e o 25N farano. Son alumnas, profesoras e Persoal de Administración e Servizos (PAS) que se xuntan e colaboran de xeito asembleario. “Aquí non nos gusta facer distincións, fomos todas mobilizadas por ‘As feministas’, un grupo de mulleres da ESAD e todas temos a mesma voz”. Así, o que di unha vale para todas, polo que prefiren non identificar as declaracións, aínda que puntualizan que as súas opinións non son representativas de toda a comunidade do centro.

“Creo que o que pasa nesta escola é o que acontece no resto da sociedade; dende a miña opinión aquí xógase cunha marxe tan xusta que se ‘permite’ tocar para corrixir e iso pode favorecer o abuso, porque se poden confundir as posturas e pasar os límites”.

Esta opinión dunha traballadora do centro é respaldada polo punto de vista dunha das alumnas presentes, quen considera que “o rol do profesor e do alumno non está definido e os docentes non cren que teñan que pedir permiso para tocar, pero eu penso que se non o fan están traspasando a liña”.

Para a súa compañeira o grave da situación é que é un comportamento asumido, “como o está que os camareiros teñan xornadas de 14 horas, se iso non pode ser, tampouco pode ser ese colegueo forzado; para min é violencia pasiva”. E engaden que “moito ten que ver coa natureza da propia escola, coas relacións de poder, as xerarquías, as organizacións de espazos. Non se cuestiona quen ten a autoridade artística ou quen ten que aprender de quen. É unha complexidade que favorece unha agresividade sutil”.

As docentes que acudiron a reunión marcan un antes e un despois nestas actitudes. “A partir do Me Too comenzouse a cuestionar o xeito entender o noso corpo na escea e no cine. Nós tivemos o noso propio Me Too que aconteceu ao mesmo tempo que o de Hollywood, e no 25N non podemos obviar iso, será unha celebración do feminimismo, porque aquí non se vai conmemorar do mesmo xeito que nun centro de primaria”.

Alumnas da ESAD denunciaron a tres profesores por acoso sexual e abuso 2020, caso que quedou arquivado. “Non se declararon culpables, nin inocentes, e cando non hai un recoñecemento claro dunhas condutas inapropiadas, non pode haber reparación, por tanto a violencia é estrutural”.

Volvendo as características peculiares da escola, as docentes consideran que “certos comportamentos xustifícanse ao estaren vinculadas cos procesos artísticos, xa que aquí non se prioriza o carácter pedagóxico, polo que xorden os favoritismos ou as relacións de poder”.

As estudantes recoñecen que é difícil identificar cando unha actitude pasa a ser abuso. “Estamos marcadas pola educación dominante ata agora, pero queremos facer nosa propia historia, xerar a nosa narrativa feminista, poñendo voz e palabras”.

Docentes da escola están a realizar un protocolo de sexo e xénero na que se establece a relación entre alumnos e traballadores, pero “é voluntarista porque non conseguimos un quórum no claustro para crear unha comisión de Igualdade e non temos recursos”. Facendo a avogadas do demo atopan a explicación a esta situación como consecuencia da causa arquivada no xulgado. “Calquera acción que cheire a feminismo ou a Igualdade vese dende a sospeita”. E na mesma mesa respóndelle que “esa sospeita evidencia que hai un problema estrutural”. A ESAD si ten un Plan de Convivencia, onde se recolle un protocolo antiacoso por razón de sexo e de xénero, que aseguran, “no seu momento foi pioneiro”.

Amais conta cun protocolo de intimidade e de consentimento que marca o comportamento nas clases e nas funcións, regulando un acordo grupal sobre que nivel de contacto se admite. “Non temos posibilidade de saber se estas medidas funcionan o non porque tiña que ter un seguimento que non se fai”

Co ollar posto no 25N, dende o comité organizador formúlanse algo que reivindique a loita da propia escola. “Temos que facer memoria do feminismo nestas aulas, convocar un encontro interxeneracional”. Neste senso suliñan a peculiar alianza que se dá neste centro: “Non é habitual que as PAS se involucren tanto en accións como estas, onde tamén contamos o feminismo dende o mundo de profesorado. Esta efeméride amosa esa idea de unión”.

Reúnese cada luns para traballar nun evento con achegas de todo o equipo para que a súa mensaxe chegue a todos.