Non desexo nin teño nada que dicir polo de agora- verbo do polbo que o alcalde do Carballiño e o Instituto de Estudios Carballiñeses que dirixe ad libitum o meu admirado Avelino Muleiro García, quen con outros intelectuais de aquí e de alí ten feito achegas á historia da Terra, na acepción e o uso de Otero Pedrayo, quen tanta xeografía nos aprendeu ao longo dos anos, e non só xeografía, senón outras disciplinas no senso máis amplo da ciencia e o saber. Sen ir máis lonxe, neste inverno que nos cruza, lembramos o texto (349 páxinas) de Frutos Fernández González, publicado polo Instituto en 2007: Os nomes do Ribeiro, libro onde se recollen e estudan os topónimos da comarca que o título do volume indica, e abofé que é unha obra que os filólogos de vocación e oficio deben ler e ter en conta, máis alá de calquera tirapuxa tan inútil como baluta, cal non deixa de ser o caso do pulpo, castelanismo léxico que pretenden algúns se inclúa no Dicionario da Academia Galega, argumentado con documentación ad hoc do século XV e aínda de xornadas máis lonxanas. Do nome do cefalópodo non hai máis nada que remitirse ao grego e o latín, cuxas acepcións excuso de poñer aquí pois calquera de vostedes pode consultala nos calepinos ao uso. E de aí deriva o noso polbo (e o portugués polvo), acepción irrefutábel, aínda que no alto e baixo medievo os actuais mentores, atopasen en referencia ao collón a palabra pulpo ou pulpus, o cal non quita nin pon. Que pulpo insisto- sexa un nome de uso común entre nós e outros, non significa absolutamente nada. Chámelle vostede como queira, e celebre con esa nomenclatura a festa ou romaría que lle pete, que ninguén llo prohibe. Outra cousa ben distinta é a vacuidade filolóxica argumental do pretendido. Pulpo igual a polbo para entendérmonos mellor, se cadra.
De vello sabemos que doutores ten a Santa Madre Iglesia, advertido con outras mesmas distintas palabras por Don Quixote a Sancho, cuxo autor nado en Alcalá de Henares, é de apelidos inequívocamente galegos: Cervantes (de cervo), e Saavedra (sala vella). Se declinásemos ou derivásemos -domésticamente falando- poderíamos chegar a máis lugares. Así, como recordaba na conversa o profesor Xiao Roel: pulpo (podería ser) o que se come no prato, co pauciño ou co garfo, pero polbo é o nome.
Ao comenzo desta columna dixen que non ía entrar na polémica promovida polo alcalde do PP no Carballiño, consulta avaliada, entre outros, polo Director do Instituto consabido, profesor tamén de Filosofía, e non filólogo nin lingüista, condición a primeira que non lle tolle ningún mérito.
Un sotelo amargue, percorre o corazón deste inverno que evoca o desvarío de tantas mulleres e homes polos camiños da vida.
Prometo regresar, aínda que sei, como Antón Avilés de Taramancos, que nunca hai regreso, que xamais retorna o mesmo home ao mesmo sitio.
Algunos se creían que, proclama no empezo do seu discurso en Valladolid o ex rexistrador de inútiles propiedades.
Estabamos bébedos baixo das cúpulas,/da ebriedade de ser a pedra do destino/sen coñecer os signos e o seu valor sagrado./Livre corría o sangue como un río nas veas!/ E o cazador atento no recanto da vida. Proseguirá.
