Anavallada, que é como se lle chamaba á autoestrada que vai de Vigo á Coruña antes de que fose inaugurada, anda estes días petadiña de xente que vai e ven por ela a todo filispín. Filispín é algo que se dicía n’O Ferrol, non sei se aínda se di, en consecuencia coa linguaxe náutica. Hai quen din que foi cousa da presenza nos estaleiros ferroláns de inxenierios británicos; o caso é que trala palabra -non palabro, según eu o entendo, pois xa esta incorporada á nosa fala- procede de full speed; isto é a toda máquina; a toda velocidade, imprimida ó barco a través do telegrafado de ordes entre o ponte e a sala de máquinas.
Pois a navallada anda estes días petada de futingos que a recorren dun extremo a outro a todo filispín. Futingos é outra palabra, procedente tamén do inglés, que moito se utilizaba antes en Ourense pra sinalar a existencia dun bo automóbil. Hoxe coido que xa non. Agora cos coches pasa como coas camisas: distínguense por marcas, non por feituras ou por calidades das teas, por marcas; xa saben, crocodiliños e así. Así nos vai.
Futingo procede do slogan da publicidade dos primeiros Ford T que circularon polas estradas. Foot it’n go, písalle e vaite, se me deixan os lectores sabios que o escriba e traduza de xeito tan libre como afoutado; quero dicir apresurado. A incorporación non procede neste caso d’O Ferrol senón máis ben dos nosos emigrantes enriquecidos, xeralmente en Cuba, cando había que dar conta do trunfo acadado. Daquela aínda non chegara o tempo de mercar o mellor coche que haiga.
Isto das incorporacións idiomáticas tenlles moito aquel. Se me deixan recordar que cando viña con certa frecuencia a escuadra inglesa fondear no mar de Arousa acudían ó peirao algunhas daquelas mulleres, seica pouco recomendables, que fumaban e atuaban ás xentes sen ningún reparo. Chegada a hora de ofrecer a mercancía ós mariñeiros que aínda permanecían a bordo, seica adoitaban abadar as saias de xeito que as súas pudendas partes fosen debida e oportunamente exhibidas.
Tal e tan ximnástico exercicio debía producir algunha canseira ou tipo de aborrecemento que, unha vez dados uns primeiros pases de exhibición, quedaban en suspenso ata que, os aguerridos e afoutados tripulantes da escuadra inglesa, berrábanlles dende cuberta: Show me now, show me now, convidandoas a únha nova exhibición do mostrario en oferta; isto é, amósamo de novo, amósamo... show me now, e de aí a chomino ou chumino, como prefiran, só hai un pequeno paso.
Non se pode afirmar que este tipo de divagancións, falsamente eruditas, conduzan a ningún lugar de proveito. Pero élles que o verao non lles da pra máis. A min a verdade é que non me da pra moito. Comezando polo comentario do moi ateigadas de xentes que están as varias navalladas que lle asestaron á paisaxe, con tal de que a xente se puidese poñer en comunicación constante, o mundo xa non lles é o que era.
Ven todo isto veu a conto de que, os colegas do Inem do Posío e un servidor fomos xantar xuntos ó outro lado da raia marcada polo Pai Miño, como don Ramón Otero Pedrayo denominaba ó noso río principal, e que quen lles escribe circulou pola autoestrada que nos leva deica el en medio dunha inacabable ringleira de fotingos que circulaban por ela, a todo felispín, ata chegar deica Tui e continuar logo camiño dos arredores de Caminha, na Casa do Parente. Xa sei que estas cousas carecen de importancia, pero de que queren que lles fale, meus reis, da suba do kilowatio/hora ou da baixa da creación de linguaxe política na actualidade? Pois non, non lles estou disposto a elo; prefiro relatarlles as fazañas levadas a cabo polos meus sofridos compañeiros e máis eu.
Chegados, á casa tan familiar como pode ser a do Parente, servíronos unhas racións individuais de bacallao, a razón de tres cuartos de quilo cada unha delas, compostas por uns lombos do citado peixe e señor do mar, que desprendían as lascas das súas brancas carnes cun pudor e máis cunha prudencia, amén de cunha preclara efectividade, que calquera diría propias dunha novicia pudorosa diante dun facultativo que tivera que auscultala. Ítem máis, de seguido e sen solución de continuidade trouxéronnos catro galos de tres quilos e medio cada un deles, debidamente cociñados, que ben que atenderon as ansias gastronómicas dos once desprazados a tan amadas terras como son as portuguesas de alén Miño que se estenden deica o Douro. Os do Inem do Posío sómoslle xente moi esforzada e comprometida coa realidade étnica á que pertencemos.
Agora pronto ha comezar a temporada de cocidos, callos, anguías e, se a covid nos respecta, chegado o ano novo, a nosa dama das frías augas do inverno, a lamprea que xa case que conforma un novo tótem (que os de fóra contemplan con recelo) agardarános disposta o tribal sacrificio á que a someteremos. A vida élles así de entrópica e diversa. Porén, antes do cocidiño do rosado animal que os galegos tanto adoramos, teremos que dar conta doutro substancioso cocido que nunca citamos levados que somos non sei se dun estraño pudor ou de santa e aínda innominada desvergonza. Cal é? Pois ese que facemos co que os franceses denominan fruits de la mer, din eles; a saber, nécoras e centolas, cousas desas, crustáceos e bivalvos ben fervidos. Sen embargo non pensen que é só a papadela a que nos convoca. Quen o fai é un vello e firme sentimento de amizade que transcorre a través do tempo, dende ha máis de sesenta anos. O novo cocido, ou o fervido, como queiran ha ser n’O Ferrol. Iremos deica alá seguindo tamén a navallada; a todo felispín, naturalmente.
Pois a navallada anda estes días petada de futingos que a recorren dun extremo a outro a todo filispín. Futingos é outra palabra, procedente tamén do inglés, que moito se utilizaba antes en Ourense pra sinalar a existencia dun bo automóbil. Hoxe coido que xa non. Agora cos coches pasa como coas camisas: distínguense por marcas, non por feituras ou por calidades das teas, por marcas; xa saben, crocodiliños e así. Así nos vai.
Futingo procede do slogan da publicidade dos primeiros Ford T que circularon polas estradas. Foot it’n go, písalle e vaite, se me deixan os lectores sabios que o escriba e traduza de xeito tan libre como afoutado; quero dicir apresurado. A incorporación non procede neste caso d’O Ferrol senón máis ben dos nosos emigrantes enriquecidos, xeralmente en Cuba, cando había que dar conta do trunfo acadado. Daquela aínda non chegara o tempo de mercar o mellor coche que haiga.
Isto das incorporacións idiomáticas tenlles moito aquel. Se me deixan recordar que cando viña con certa frecuencia a escuadra inglesa fondear no mar de Arousa acudían ó peirao algunhas daquelas mulleres, seica pouco recomendables, que fumaban e atuaban ás xentes sen ningún reparo. Chegada a hora de ofrecer a mercancía ós mariñeiros que aínda permanecían a bordo, seica adoitaban abadar as saias de xeito que as súas pudendas partes fosen debida e oportunamente exhibidas.
Tal e tan ximnástico exercicio debía producir algunha canseira ou tipo de aborrecemento que, unha vez dados uns primeiros pases de exhibición, quedaban en suspenso ata que, os aguerridos e afoutados tripulantes da escuadra inglesa, berrábanlles dende cuberta: Show me now, show me now, convidandoas a únha nova exhibición do mostrario en oferta; isto é, amósamo de novo, amósamo... show me now, e de aí a chomino ou chumino, como prefiran, só hai un pequeno paso.
Non se pode afirmar que este tipo de divagancións, falsamente eruditas, conduzan a ningún lugar de proveito. Pero élles que o verao non lles da pra máis. A min a verdade é que non me da pra moito. Comezando polo comentario do moi ateigadas de xentes que están as varias navalladas que lle asestaron á paisaxe, con tal de que a xente se puidese poñer en comunicación constante, o mundo xa non lles é o que era.
Ven todo isto veu a conto de que, os colegas do Inem do Posío e un servidor fomos xantar xuntos ó outro lado da raia marcada polo Pai Miño, como don Ramón Otero Pedrayo denominaba ó noso río principal, e que quen lles escribe circulou pola autoestrada que nos leva deica el en medio dunha inacabable ringleira de fotingos que circulaban por ela, a todo felispín, ata chegar deica Tui e continuar logo camiño dos arredores de Caminha, na Casa do Parente. Xa sei que estas cousas carecen de importancia, pero de que queren que lles fale, meus reis, da suba do kilowatio/hora ou da baixa da creación de linguaxe política na actualidade? Pois non, non lles estou disposto a elo; prefiro relatarlles as fazañas levadas a cabo polos meus sofridos compañeiros e máis eu.
Chegados, á casa tan familiar como pode ser a do Parente, servíronos unhas racións individuais de bacallao, a razón de tres cuartos de quilo cada unha delas, compostas por uns lombos do citado peixe e señor do mar, que desprendían as lascas das súas brancas carnes cun pudor e máis cunha prudencia, amén de cunha preclara efectividade, que calquera diría propias dunha novicia pudorosa diante dun facultativo que tivera que auscultala. Ítem máis, de seguido e sen solución de continuidade trouxéronnos catro galos de tres quilos e medio cada un deles, debidamente cociñados, que ben que atenderon as ansias gastronómicas dos once desprazados a tan amadas terras como son as portuguesas de alén Miño que se estenden deica o Douro. Os do Inem do Posío sómoslle xente moi esforzada e comprometida coa realidade étnica á que pertencemos.
Agora pronto ha comezar a temporada de cocidos, callos, anguías e, se a covid nos respecta, chegado o ano novo, a nosa dama das frías augas do inverno, a lamprea que xa case que conforma un novo tótem (que os de fóra contemplan con recelo) agardarános disposta o tribal sacrificio á que a someteremos. A vida élles así de entrópica e diversa. Porén, antes do cocidiño do rosado animal que os galegos tanto adoramos, teremos que dar conta doutro substancioso cocido que nunca citamos levados que somos non sei se dun estraño pudor ou de santa e aínda innominada desvergonza. Cal é? Pois ese que facemos co que os franceses denominan fruits de la mer, din eles; a saber, nécoras e centolas, cousas desas, crustáceos e bivalvos ben fervidos. Sen embargo non pensen que é só a papadela a que nos convoca. Quen o fai é un vello e firme sentimento de amizade que transcorre a través do tempo, dende ha máis de sesenta anos. O novo cocido, ou o fervido, como queiran ha ser n’O Ferrol. Iremos deica alá seguindo tamén a navallada; a todo felispín, naturalmente.
