Oque tal vai de onte a hoxe. No 1972, naquela lonxana data, cando non había moito que eu desembarcara e xa me dera tempo a facer a mili (quen se acorda dela!) eu traballaba nun banco que, como tantos outros, hoxe contamos entre os desaparecidos. Ese banco mandarame a Suiza, de xeito que vivín en Zurich durante un tempiño. Non moito, pero chegoulle ben.
Sería prolixo contar a experiencia e, aínda por riba, os lectores gustan máis -non todos, claro, pero si a maioría- de que se lles fale deste ou daquel tipo importante como si, na vida, non todos o fósemos ou como se só se puidera ser ministro, como mínimo, ou Messi polo máximo (apelídase Messi o señor ese que xoga no Barça, non?) pra que se diga ou se fale do que poda interesar á concorrencia.
O caso é que coma vivín pertiño da estación do tren zuriquesa achegueime moito a ela pois no seu bar servían unha cervexiña, moi ben tirada, que a mín adoitaba entrarme moi ben mentres contemplaba o espectáculo que a vida ofrecía pra que a axexase, case como se a outease, malia permanecer sentadiño nunha cadeira da terraza e con tal de me fixar seguido na xente que ía e viña.
Os sábados vías ós suízos vestidos con pantalóns bombachos dos que eiquí, en tempos, chamamos chanchullos; calzando chapeus verdes con plumiñas de faisáns ou de pitas do monte; levando mochila ó lombo, e dispostos, uns e outros, a se subir ó tren e se achegar deica os Alpes, coido que pra facer alpinismo, pero mesmo poida que so fose por beber cervexa sin ter ó seu carón ninguén que llo reprochara unha vez en campo aberto. Dígoo así non por maldade senón porque, non poucos deles sentaban no bar, na mesma terraza ca min, pedían unha cervexa, bebíana, pedían outra, bebíana, marchaba o tren, pedían outra máis, viña outro tren que tamén marchaba e seguían eles, dálle que dálle, de xeito que si regresabas pola noite alí seguían e se volvías o domingo pois aínda non se marcharan ata que, no amencer do luns, os servizos públicos os retiraban, bébedos e inconscientes, non vaian crer que con malos modos senón con moita delicadeza e mimo pois debían consideralos algo así como patrimonio nacional.
Ó longo da semán a cousa éralles ben distinta. Chegaban os trens cargados de emigrantes, tamén cos nosos emigrantes, e había unha morea de capos agardándoos ó pe mesmo das portas dos vagóns e tendo preparados uns a modo de recintos semellantes ós que se dispuñan na feira do 15 no (agora dise allaricense) campo da Barreira de Allariz pra manter dentro deles bacoriños e años, algún xoto noviño de todo, en fin, animaliños.
Era abondo con catro paus espetados na terra ou cuns ferros apoiados nunhas plataformas, metálicas e redondas, entrelazadas entre elas por uns cordeis que delimitasen os territorios nos que recluír ós que chegaban. Chegaban, pois, os emigrantes, tamén os nosos emigrantes, e reducíanos en recintos tales coma os que tan malamente acabo de describirlles. Era irritante. Pero non vías xeito ningún de evitalo. Alí recluídos esperaban o tempo que fixera falla mentres ti os axexabas sentado diante dunha cervexa que eles seguramente desexarían. Que tempos!... e que trato!
Agora regreso de Barcelona en avión. A compañía na que o fixen, esa na que vostede está pensando, a mesmiña, convoca ós viaxeiros a estar no aeroporto dúas horas antes da fixada como a de saída da aeronave. Os viaxeiros, máis os que somos un pouco "precipitados", chegamos incluso un pouco antes por aquilo deses controis ós que te someten: quítese o cinto, pouse o reloxo na bandexa, faga o mesmo coas moedas, a billeteira, as lentes, os tirantes, a chaqueta, o abrigo, descálcese, súbase aí enriba pra que un señor con luvas lle magree todo o corpo e, logo, vístase despaciño e calado non vaia ser que teñamos un desgusto.
Superada a primeira proba busque a porta de embarque, arrastre a maleta un par de quilómetros mentres vai dun lado a outro e, unha vez que a atope, póñase á cola durante o tempo que faga falta: unha hora, a veces dúas, sen dicir nin chío non vaia ser que se teña quedar en terra. Non fan falta nin cercadiños como o das feiras do quince, pero pode gruñir vostede todo cánto queira, con tal de que o faga baixiño e non moleste.
Escribiu Luis de Camoens, que lles era de aí cerquiña, de por contra San Martiño de Antas ou de por aí do outro lado da raia seca, que "mudan os tempos, mudan as vontades". Se no ano setenta e dous nos din que no dezanove do milenio seguinte íamos aceptar ser tratados deste xeito -e pagando!- non nolo teriamos crido. Cambiaron os tempos, transmutáronse as nosas vontades de xeito que aceptamos calquera cousa, calquera medida, ou calquera arbitrariedade que se nos poidan vir enriba cunha docilidade máis propia da especie ovina que de calquera outra. Poderase argüir que está ben que así suceda, que nos rexamos polo orde e pola busca da concordia. É certo. Sen embargo concordaran comigo os meus lectores en que está mal que se faga un uso abusivo dese noso sentido da orde e da harmonía necesarias e máis en que non se culpe da xente se algún día se produce un rebentón. Logo non digan que non foi avisado. Pero comeza a fartar abuso tanto, docilidade tanta.
