Omagnolio de folla caduca xa comezou a deixar ver as súas flores, non sei se entre brancas e mouradas, se entre almasí e violetas, depende do ano, acaso tamén da chuvia ou do reflexo do sol que, mañá tras mañá e tan traballosamente, intenta abrirse paso entre o neboeiro mesto que adoita cubrir por completo o val enteiro da Maía no que vivo, esta terra dos ameos, da primeira tribo que se asentou eiquí na terra mai, na terra de todas as terras, no principio de todo, cando o mundo que dicimos ver comezou a ser e se instalar na memoria.
Algunhas destas noites de aí atrás, que foron de luar e moi fermosas, saía eu deica o fondal da horta por aproveitar a luz da lúa branca de febreiro e saber das flores das camelias, posiblemente, as máis frías de todo o ano. Hai quen pensa que as frías son as hortensias, pero as hortensias non lles son destes días, qué va, sonlles das noites cálidas do verao aínda que ás veces podan chegar, e chegan, as primeiras xeadas coas que xa nos pode agasallar agosto. Coñézoas ben. Mesmo teño un personaxe nunha novela que se chama así. Hortensia. Describina copiando, case que ó pe da letra, a definición que o dicionario da RAE da dela. Ou daba, porque xa se sabe que as palabras van e veñen levadas sempre dun vento que a moitos lles resulta estraño.
Ninguén se enteirou. Non me tivera importado que alguén o fixera. Agora menos, por suposto. Desas xogarretas, ou desas chiscadelas de ollo, díxose en tempos que eran cousa da "intertextualidade"; logo viñeron os masters feitos in absentia e outras aventuras intelectuais de semellante corte e agora non sei como se lles chamara a esas reproduccións así aproveitadas e entendidas.
A mín quen me pegou tal manía foi Torrente Ballester, de quen andamos estes días recordando a edición da sua "Saga/fuga de J.B.", esa obra magna, non apta pra xente que lea entre costuras e outras comodidades literarias. Un día díxome, daquela e máis eu eramos moi amigos e nos frecuentabamos moito, logo tamén, pero menos, que a el prestáballe moito meter paragrafiños dos sermóns de San Francisco de Asís, salferidos polos textos das súas novelas, non sei se tamén polos da "Saga/fuga...". Tomei nota e apliquéime, como lles digo.
Noutra novela, por exemplo, empezando polo "a" e rematando polo "z" fun mechando o texto doutra novela con palabras que eu recordaba de neno ou que ía atopando no dicionario de don Eladio, o mesmo que tanto "intertextualizaron" despois algunhas egrexias figuras das nosas letras. Tampouco non se apercibiu ninguén, pero escuso dicirlles o ben que o pasei eu.
Estes días ando tratando de narrar unha epopea, a de catro irlandeses cabais que viñeron vogando, dende Dublín á Coruña, nun currach; nunha lanchiña de vintesete pes de eslora, forrado o seu costelar non de coiro coma o fixeron os seus antepasados senón de lona alquitranada, voga que voga, ata acadar o seu destino.
Agora, cando vaian chegando as calendas de marzo e a lúa sexa nova, seguirei saíndo á horta por ver de contemplar o ceo estrelado e facerme, millor dito, refacerme unha idea, da soidade dos remeiros irlandeses o día que tiveron que vogar ó longo de vintetrés horas seguidas por causas que xa lles contarei.
Contemplar o ceo estrelado nesa plenitude das nove mil estrelas que os humanos seica somos quen de axexar a simple vista parecese moito, créanmo, a contemplar as camelias brancas baixo o lúar dunha note solsticial. Navegar polo Caribe nunha desas noites dos primeiros días de xaneiro, facelo abeirado á illa Tortuga, ou aproando o sur pola Pasaxe dos Ventos, deixando Cuba de través, é algo que teño a bo resgardo na miña caixa das memorias e recupero coa vista das camelias. Así que, neses días, sairei á horta, tal e como lles dicía, e tanto nas noites de luar coma nas de lúa nova, buscarei o firmamento estrelado ou a estrelecida conxunción das camelias e a flor temperá dos magnolios, non varridas aínda pola follaxe que has ocultar en poucos días.
Asegúrolles que, no primeiro caso, non me sentirei, nin moito menos, o eixo central do universo. E como me habería eu sentir tal, ante contemplación tamaña e inexplicable? Non segundo tampouco. Non me dará tempo. As flores de inverno non arrecenden ou a penas o fan. Sen embargo, debe haber un arrendo, sutil, velaíño e telúrico, que me envolva e que poderá levarme da nostalxia á vertixe, do vagado á euforia e que, en ocasións, me envolverá en melancolía; xa saben, ese único e intransferible reino no que algunha vez todo habitamos.
Estas cousas pásanos maiormente ós vellos porque vimos dun mundo que non existe e algunha vez, xa anoitecido, en tempos, regresamos da viña do Ferradal, no carro de bois do Xacinto Chanqueiro, mentres o carro cantaba esa melodía que hoxe, se a volvésemos escoitar, o mesmo saloucariamos coma nenos. Antes de chegar ó Piñeiro, en Allariz, erguíamos a ollada ó ceo a axexabamos os misterios que aínda nos conmoven. Proben a sair fóra e contemplar o ceo estrelado e fágano logo coa pantalla do móbil amosando as constelacións pra identificalas. Entre unha contemplación e outra habita o misterio do que lles veño falando.
